Inleiding
Onder kapitaalgoederen in de openbare ruimte vallen dingen zoals wegen, wandel- en fietspaden, openbaar groen, bomen, speelplekken, riolering, oppervlaktewater, straatmeubilair en verlichting. Dit zijn onderdelen van de openbare ruimte waarvoor lange termijn investeringen nodig zijn. Het beheer en onderhoud hiervan is erop gericht om deze zaken duurzaam te behouden. Deze paragraaf legt uit wat het beleid is, welk kwaliteitsniveau wordt nagestreefd, wat de beheerplannen zijn en wat de financiële gevolgen daarvan zijn.
Inventarisatie van kapitaalgoederen
Onderstaande tabel geeft een overzicht van de belangrijkste kapitaalgoederen in de openbare ruimte van de gemeente Schagen.
Kerncijfers
Kapitaalgoed | aantal (31-12-2023) | eenheid |
---|---|---|
Afvalinzameling | 268 | stuks |
Bebording en dragers | 14.300 | stuks |
Bomen | 33.785 | stuks |
Groenvoorzieningen | 45.771 | mlj. m2 |
Civiele kunstwerken | 987 | stuks |
Openbare verlichting en elektrische installaties | 12.940 | stuks |
Riolering | 650 | kilometer |
Speelvoorzieningen | 204 | stuks |
Sportvelden | 46 | stuks |
Straatmeubilair | 12.400 | Stuks |
Oppervlaktewater | 220 | kilometer |
Wegen (alle types verharding) | 3.9 | mlj. m2 |
Beleidskaders
De gemeente Schagen volgt landelijke wetten, gemeentelijke plannen en trends voor het beheer van kapitaalgoederen, zoals wegen, riolering, groen en gebouwen. Dit beheer is gebaseerd op keuzes uit het overkoepelende "Integraal beleidsplan Openbaar Gebied –Integraal beheer en onderhoudskwaliteit van de kapitaalgoederen in de openbare ruimte” (2016) m.u.v. de gebouwen.
Onderstaande kapitaalgoederen hebben ook specifiek beleid:
· Wegen: Het beheer van wegen volgt het Integraal Beleidsplan en houdt rekening met landelijke regels, zoals de Wegenwet
· Riool: Het rioolbeheer wordt geregeld via het Programma Stedelijk Water en Riolering (PSWR) 2023-2027
· Groen: Het groenbeheer volgt het Integraal Beleidsplan. Er zijn specifieke richtlijnen voor het beheer van bomen, die zijn vastgelegd in het Bomenbeleidsplan.
· Water: Voor het beheer van water gelden de Waterwet en het Baggerplan 2023-2032. Ook wordt samengewerkt met het Hoogheemraadschap
· Gebouwen: Gemeentelijke gebouwen worden beheerd volgens NEN 2767 minimaal conditie 3, en specifieke richtlijnen voor onderhoud en duurzaamheid vanuit de overheid
Niveau van beheer
De Kwaliteitscatalogus van CROW (kennisinstituut voor de openbare ruimte) deelt de technische kwaliteit van de openbare ruimte op in vijf categorieën (A+, A, B, C en D). Kwaliteitsniveau A staat voor een hoog kwaliteitsniveau en kwaliteitsniveau D staat gelijk aan het hebben van een slecht onderhoudsniveau/onderhoudsachterstanden.
De ambitie die Schagen heeft voor het beheer in de openbare ruimte is ‘sober en doelmatig’ (Integraal beleidsplan). Daarom wordt een lage beeldkwaliteit (minimaal C kwaliteit) gehanteerd. Dit vraagt een minimale inspanning en beperkte financiële middelen om de minimale ondergrens van functie en veiligheid van de kapitaalgoederen in stand te houden. Voor begraafplaatsen en de toeristische centra van Schagen, Callantsoog, Petten, Sint Maartensvlotbrug, Sint Maartenszee en Groote Keeten doen wij dit op niveau B. Alle kwaliteitsniveaus zijn vastgelegd in de beheerplannen.
Voor gebouwen geldt in het algemeen dat wij onderhoud uitvoeren op het niveau van conditie 3. Dit betekent: redelijke conditie, plaatselijk lichte veroudering, functievervulling van bouwdelen en installatie delen niet in gevaar.
Beheerplannen
Het Integraal beleidsplan (2016) is vertaald in beheerplannen voor de kapitaalgoederen. Het in stand houden van de kapitaalgoederen verdelen wij onder in:
- Onderhoud: Dit betekent het op niveau houden voor dagelijks gebruik
- Beheer: Dit betekent het op niveau houden zodat de te verwachten levensduur wordt gehaald
- Vervanging: Dit doen we wanneer de huidige kwaliteit of situatie niet meer voldoet
Beheerplannen per kapitaalgoed:
Afvalinzameling | Beheer en onderhoud van afvalinzamelingsystemen en -voorzieningen |
---|---|
Bebording | Verkeers- en informatieborden plus dragers in de openbare ruimte |
Bomen | Onderhoud en beheer van bomen in de openbare ruimte |
Groen | Onderhoud van groenvoorzieningen, zoals parken en plantsoenen |
Civiele Kunstwerken | Beheer van bruggen, beschoeiing, duikers en andere infrastructurele werken |
Openbare verlichting en elektrische installaties | Onderhoud en beheer van straatverlichting en elektrische installaties |
Riolering | Beheer en onderhoud van rioleringsstelsels |
Sportvelden | Beheer en onderhoud van sportvelden en bijbehorende faciliteiten |
Straatmeubilair | Onderhoud van bankjes, prullenbakken en ander straatmeubilair |
Oppervlaktewater | Beheer van vijvers, sloten en andere waterpartijen |
Wegen | Onderhoud en beheer van wegen, fiets- en wandelpaden |
De beheerplannen 2019-2023 zijn verlopen. De nieuwe beheerplannen worden eind 2024 aan de raad voorgelegd. Deze plannen beschrijven hoe we het gewone en grote onderhoud aanpakken. De financiële gevolgen van deze herziene plannen zijn nog niet in deze begroting verwerkt.
Met betrekking tot gebouwen geldt dat de meerjarenonderhoudsplanning (MJOP) voor de gebouwen leidend is. Deze vindt zijn oorsprong in 2017. Alle gebouwen zijn toen na een nulmeting in de software van O-prognose gezet. Jaarlijks actualiseren wij het MJOP.
Speerpunten 2025 en verder
Onze prioriteit is het op niveau brengen van de openbare ruimte. Voor de korte termijn laten wij kapitaalgoederen in een staat boven 'sober en doelmatig' in beeldkwaliteitsniveau terugvallen. De financiële middelen zetten wij in op kapitaalgoederen die nu niet aan het gewenste beeldkwaliteitsniveau (dreigen te gaan) voldoen. Er is extra budget beschikbaar gesteld, waarmee we onze kapitaalgoederen versneld op een acceptabel niveau brengen.
Door het aangaan van contracten met aannemers willen we de voortgang van werkzaamheden in de openbare ruimte borgen.
Er wordt verder gewerkt aan een meerjarenonderhoudsplanning voor kapitaalgoederen.
We gaan onze werkzaamheden zoveel mogelijk in combinatie met elkaar en per wijk uitvoeren.
In 2024 is het project 'Grip op vastgoed' gestart, gericht op het implementeren van een goed vastgoedbeheersysteem. Dit systeem zorgt voor duidelijke en inzichtelijke vastgoedinformatie en wordt in 2025 verder ingevoerd. We beschrijven en verbeteren ook de werkprocessen en vastgoeddata.
In 2025 plaatsen we zonnepanelen op gemeentelijke panden en installeren duurzame LED-verlichting, te beginnen bij de panden met het laagste energielabel. Daarnaast schilderen we verschillende maatschappelijke panden en vervangen we installaties bij de brandweerkazerne in Callantsoog.
Ook verduurzamen we de eigen huisvesting door zonnepanelen en het vervangen van airco's, daken en klimaatinstallaties op verschillende locaties. Het gemeentehuis krijgt in 2025 schilderwerk en dakonderhoud. We stemmen de huisvesting af op onze dienstverlening en het nieuwe werken.
Huidige kwaliteit
Wegen
Dit overzicht is gebaseerd op de inspectie uit 2022. In de zomer van 2024 worden nieuwe inspecties uitgevoerd. De verwachting is dat er minder wegen op D niveau zijn.
Riool
Door een gemaakte inhaalslag op het inspecteren van riolen bestaat er een redelijk goed beeld van de staat van het riool. Op basis van de gegevens die we nu hebben is het stelsel in zijn algemeenheid en met inachtneming van de leeftijd, nog in goede conditie.
Groen
De kwaliteit van het groen is over het algemeen goed. Voor bomen geldt dat iepziekte, essentaksterfte en kastanjebloedingziekte nog steeds aan de orde zijn. Hier wordt actief op ingespeeld. De aanleg van glasvezel legt druk op de kwaliteit van de bomen.
Water
De kwaliteit van de watergangen is over het algemeen goed.
Financiële consequenties
Om het juiste moment voor vervanging te bepalen vraagt dit inzicht in de levensduur van een kapitaalgoed. Dit betekent dat we de slijtage, prestaties en onderhoudskosten gedurende de hele levensduur goed in de gaten houden. Het financiële uitgangspunt is dat wanneer een kapitaalgoed aan het einde van zijn technische levensduur is, zoals bij ouderdom, het wordt vervangen door een vergelijkbaar ontwerp.Verbeteren is hier niet in meegenomen.
Kapitaalgoed | Begroting | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 |
---|---|---|---|---|---|
Wegen | Onderhoudsbudget | € 6.781.022,00 | € 9.231.022,00 | € 10.681.022,00 | € 10.781.022,00 |
Kapitaallasten | € 1.486.078,00 | € 1.475.075,00 | € 1.472.925,00 | € 1.470.825,00 | |
Riool | Onderhoudsbudget | € 3.652.280,00 | € 3.956.678,00 | € 4.346.042,00 | € 4.742.606,00 |
Kapitaallasten | € 841.888,00 | € 822.970,00 | € 822.970,00 | € 822.970,00 | |
Water | Onderhoudsbudget | € 350.395,00 | € 350.395,00 | € 350.395,00 | € 350.395,00 |
Kapitaallasten | € 19.735,00 | € 19.464,00 | € 19.464,00 | € 19.464,00 | |
Groen | Onderhoudsbudget | € 5.177.179,00 | € 5.377.179,00 | € 5.177.179,00 | € 5.177.179,00 |
Kapitaallasten | € 528.177,00 | € 523.559,00 | € 523.559,00 | € 523.559,00 | |
Bomen | Onderhoudsbudget | € 446.362,00 | € 586.362,00 | € 446.362,00 | € 446.362,00 |
Kapitaallasten | € - | € - | € - | € - | |
Gebouwen | Onderhoudsbudget | € 650.450,00 | € 967.663,00 | € 588.602,00 | € 413.036,00 |
Kapitaallasten | € 3.215.735,00 | € 3.167.141,00 | € 3.104.545,00 | € 3.059.403,00 |
Aard van financiering Kapitaalgoed(eren) | Kapitaalgoed(eren) |
---|---|
Beheerexploitatie Ruimtelijk Beheer | OVL en elektrische installaties |
Beheerexploitatie Samenleving | Sportvelden |
Afvalstoffenheffing | Afvalinzameling |
Rioleringsheffing | Riolering |
Beleidsintensivering | Nader te bepalen |
Gebouwen |
Wij onderhouden al onze gebouwen mits voor sloop bestemd op minimaal conditie 3 volgens de NEN 2767.
begraafplaats/berging | 7 |
---|---|
brandweer | 5 |
cultuur | 12 |
eigen huisvesting | 3 |
kinderopvang | 2 |
overig | 10 |
reddingsbrigade | 8 |
sport | 7 |
torens | 6 |
woning | 5 |
65 |